در یك مطالعه بررسی شد؛
نوجوانان تهرانی به چه مؤلفه های ظاهری اهمیت می دهند؟
آجاک: یافته های یک مطالعه در مورد پروسه شکل گیری تصویر بدنی در نوجوانان تهرانی، حاکی از لحن منفی نوجوانان در مورد تصویر بدنی خودشان بود و این مساله می تواند نشان دهنده سطح بالای نارضایتی نوجوانان از بدنشان باشد.
به گزارش آجاک به نقل از ایسنا، تصویر بدنی ساختاری چند بُعدی شامل ادراک، افکار، احساسات و باورهای یک فرد نسبت به بدن خود است. رشد و تکامل جسمانی در دوران نوجوانی با رشد سریع قد و وزن، تغییرات اندام ها و همین طور افزایش نیاز به انرژی و سایر مواد مغذی هم راه است.
به اعتقاد مبانی علوم رفتاری، تصویر بدنی یک عامل محرک در زمینه بهداشت روان خصوصا اختلالات خوردن و همین طور بیماریهای روحی و روانی مانند اضطراب شدید و حتی افسردگی محسوب می شود.
از دوران نوجوانی به عنوان مهم ترین و بحرانی ترین دوران زندگی جهت شکل گیری تصویر بدنی مثبت یا منفی یاد می شود؛ چونکه تغییراتی که طی دوران بلوغ رخ می دهند بر شکل، وضعیت وزن و ظاهر نوجوانان اثر می گذارند و برمبنای شواهد این دوران که یکی از مهم ترین عوامل روانشناختی در رابطه با اضافه وزن و چاقی در دوران نوجوانی است.
تصویر بدنی با هنجارهای اجتماعی و ارزش های فرهنگی هر جامعه ارتباط تنگاتنگی دارد. همین طور اطلاعات موجود درباب ابعاد و عوامل مختلف زمینه ساز شکل گیری تصویر بدنی منفی محدود بوده است. به همین دلیل پژوهشگران مرکز تحقیقات تعیین کننده های اجتماعی سلامت پژوهشکده علوم غدد درون ریز و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، مطالعه ای با هدف تبیین پروسه شکل گیری تصویر بدنی در نوجوانان تهرانی انجام دادند.
دکتر سارا جلالی فراهانی؛ مجری اصلی این طرح اظهار داشت: داده های این مطالعه کیفی، بوسیله برگزاری بحث های گروهی نیمه ساختار یافته با ۸۴ نوجوانان ۱۸-۱۵ساله جمع آوری شد.
وی اضافه کرد: مشارکت کنندگان این مطالعه از بین دانش آموزان دختر و پسر مشغول به تحصیل در مقطع متوسطه دوم مدارس واقع در شمال و جنوب شهر تهران و از خانواده هایی با سطح درآمد، تحصیلات و خاصیت های فرهنگی و مذهبی متفاوت، انتخاب شدند.
دکتر جلالی فراهانی در مورد یافته های این مطالعه اظهار داشت: برمبنای یافته های مطالعه حاضر، تصور نوجوانان از بدنشان تحت تاثیر ادراکی که از خاصیت های جسمانی خود دارد، قرار داشت که متمرکز بر دو خاصیت اصلی شامل ظاهر جسمانی فرد و عملکرد جسمانی آنها است.
این متخصص سلامت جامعه اشاره کرد: ظاهر جسمانی فرد در برگیرنده خاصیت های ظاهری سر و صورت و پیکر شخص بوده و عملکرد جسمانی فرد در برگیرنده دو خاصیت توانایی و سلامت جسمانی فرد (در دختران و پسران) و تن صدا (عمدتاً در پسران) بود.
وی در ادامه توضیح داد: خاصیت های سر و صورت شامل خاصیت های اجزای صورت، شکل و فرم صورت و مو و خاصیت های بدن شامل اندازه بدن، شکل و فرم بدن و ساختار اسکلتی بود.
به گفته این محقق؛ خصوصیات مطلوب سر و صورت که نوجوانان به آنها اشاره می کردند شامل داشتن چشم های درشت، چشم های رنگی، دندان های سفید و مرتب، لب های حجیم، بینی کوچک و رو به بالا، پوست صاف و روشن، گونه های برجسته، فک زاویه دار، صورت طبیعی، موهای پرپشت و بلند و مژه های بلند بود.
دکتر جلالی فراهانی در توضیح بیشتر اظهار داشت: تمرکز بر خاصیت های صورت در اظهارات دختران مشهودتر از پسران بود، به این معنا که خاصیت های چهره در تصویر بدنی دختران از اهمیت بیشتری برخوردار بود.
وی همین طور تصریح کرد: مهم ترین شاخصه های جسمانی که مکرراً در نقل قول های نوجوانان یاد شده قرار می گرفت، با اندازه بدن، شکل و ساختار اسکلتی آن مرتبط بودند.
به گفته مجری طرح، در بین خاصیت های بدن، اشاره به آن دسته از خاصیت هایی که اندازه آنرا منعکس می کردند همچون وزن و قد، در اظهارات نوجوانان برجستگی بیشتری داشت که حاکی از اهمیت اندازه و سایز بدن در ادراک تصویر بدنی نوجوانان ایرانی است.
علاوه بر اندازه بدن، نوجوانان به خاصیت های در رابطه با شکل و فرم بدن نیز اشاره می کردند. در این راستا، تعداد قابل توجهی از دختران، از انحناهای زنانه به عنوان یکی از خاصیت های بدن ایده آل یاد می کردند، همین طور بیشتر پسران و تعداد کمی از دختران داشتن بدن عضلانی را از خاصیت های مهم یک بدن ایده آل می دانستند.
علاوه بر این؛ نوجوانان به اهمیت خاصیت های در رابطه با ساختار اسکلتی بدن نیز اشاره می کردند که از میان این خاصیت ها، دختران به طول گردن، برجسته بودن استخوان ترقوه و زاویه زانوها و پسران به عریض بودن شانه ها و هر دو گروه دختران و پسران به مشکلات وضعیتی بدن (قوز) اشاره می کردند.
صرف نظر از فاکتورهای ذکر شده که عمدتا به ظاهر بدن نوجوانان اشاره می کند؛ یافته های مطالعه نشان داد که تعداد قابل توجهی از شرکت کنندگان به عملکرد جسمانی بدنشان به عنوان جنبه مهم موثر دیگری بر تصویر بدنی شان اشاره می کردند که عمدتا متمرکز بر سلامت جسمانی، توانایی جسمانی و تن صدای آنها بود.
این محقق اعتقاد دارد اطلاعات حاصل از این پژوهش بینش جامعی را در ارتباط با خاصیت های جسمانی که ذهن نوجوانان ایرانی را به خود مشغول می کند و بر ادراک تصویر بدنی آنها تأثیر می گذارد، ارائه کرده است.
بنا بگفته پژوهشگر این مطالعه؛ در اظهارات نوجوانان شرکت کننده در این مطالعه لحن منفی مشهود بود که می تواند نشان دهنده سطح بالای نارضایتی نوجوانان از بدنشان باشد و ضرورت ارتقای تصویر بدنی مثبت در مداخلات آتی را برجسته می کند.
دکتر جلالی فراهانی در آخر اظهار داشت: یافته های فعلی نشان داد که علاوه بر خاصیت هایی متمرکز بر ظاهر بدن و جنبه های زیبایی شناختی آن، عملکرد جسمانی یکی دیگر از مؤلفه های اصلی تصویر بدنی درک شده توسط نوجوانان است. از آن جایی که سلامت و توانایی جسمانی نوجوانان با سطوح فعالیت بدنی و آمادگی جسمانی بدن مرتبط هستند، این یافته مؤید اهمیت تشویق و تسهیل مشارکت در برنامه های فعالیت بدنی به عنوان راهبردی برای بهبود تصویر بدنی، خصوصاً در پسران این گروه سنی است.
این مطلب آجاک را پسندیدید؟
(0)
(0)
تازه ترینهای مرتبط
نظرات بینندگان در این باره