در یك پژوهش جامعه شناسی بررسی شد
چرا مردان ایرانی عملی شدند؟!
نتایج یك پژوهش جامعه شناسی نشان داد كه پایین بودن اعتماد به نفس، تشویق مردان توسط زنان اطراف و سلبریتی ها، در حال گذار بودن جامعه ایران به سمت مدرن گرایی، مهم شدن ارزش های مادی، رشد خودگرایی و خودمحوری و... موجب افزایش جراحی های زیبایی مردان شده است.
به گزارش آجاک به نقل از ایسنا، در سال های اخیر مراجعه مردان برای انجام عمل های زیبایی افزایش بسیار زیادی داشته است و این نوع جراحی ها دیگر موضوعی زنانه نیستند. باتوجه به این روند رو به رشد، پژوهشگران جامعه شناسی دانشگاه شیراز دلیلهای اجتماعی مراجعه مردان تهرانی را به مراکز زیبایی مورد بررسی قرار دادند.
زین العابدین جعفری، مجید موحد و دیگر همکارانشان در گروه جامعه شناسی دانشگاه شیراز، پژوهشگرانی بودند که در این مطالعه همکاری داشتند.
این پژوهش به صورت کمی و کیفی انجام شد. داده های کمی بوسیله مطالعات انجام شده در پیمایش های سنجش ارزش ها و نگرش های ایرانیان در سال های ۱۳۸۰، ۱۳۸۲ و ۱۳۹۴ به دست آمد. مطالعه کیفی نیز بوسیله انجام مصاحبه با جراحان زیبایی و مردان ساکن تهران که در ۵ سال قبل جراحی زیبایی داشته اند، گردآوری شد.
مطالعه کیفی با مراجعه به چند مرکز جراحی محدود در مناطق مختلف شهر تهران و مصاحبه با ۱۰ جراح زیبایی و ۱۴ مرد دریافت کننده خدمات زیبایی انجام شد.
هفت نفر از جراحان مشارکت کننده در این پژوهش مرد و سه نفر زن بودند که همگی سابقه جراحی زیبایی بر روی مردان را داشتند. کم ترین سن جراحان، ۴۰ سال بود و بیشترین آنها ۶۰ سال داشت و میانگین سنی آنها ۵۰ سال بود. کم ترین سابقه جراحی در بین این جراحان ۱۲ سال، بیشترین سابقه ۳۲ سال و میانگین آن ۱۹ سال بود.
یک نفر از جراحان متخصص فک و صورت، یک نفر جراح عمومی، پنج نفر متخصص گوش و حلق و بینی و سه نفر فوق تخصص پلاستیک و زیبایی بودند.
از میان مردان مشارکت کننده در پژوهش؛ ۹ نفر متاهل و پنج نفر مجرد بودند. کم ترین آنها ۱۸ ساله و بیشترین ۴۵ ساله بودند و میانگین سنی آنها ۳۵ سال بود. چهار نفر از مشارکت کنندگان دارای مدرک دیپلم، ۹ نفر کارشناسی و یک نفر مدرک کارشناسی ارشد داشتند. ۹ نفر شغل آزاد و پنج نفر نیز کارمند بخش های خصوصی یا دولتی بودند.
از نظر درآمد؛ سه نفر از مشارکت کنندگان درآمد زیر ۳ میلیون تومان داشتند، ۹ نفر بین سه تا پنج میلیون تومان دریافت می کردند و ۲ نفر نیز درآمد ماهیانه بالای پنج میلیون داشتند. دو نفر از آنها خودرا جزو طبقه پایین و ۱۲ نفر خودرا از طبقه متوسط جامعه می دانستند.
از بین این افراد هشت نفر جراحی زیبایی بینی، پنج نفر کاشت مو، سه نفر جراحی پلک و یک نفر جراحی اسلیو معده (بریدن بخش عمده ای از معده برای تسریع کاهش وزن) و یک نفر ژنیکوماستی (جراحی پستان مردان) و یک نفر لیپوساکشن (چربی تراشی اعضای بدن خصوصاً اطراف شکم)، انجام داده بودند. پنج نفر از افراد سابقه دو نوع جراحی زیبایی داشتند.
پس از انجام مصاحبه با افراد شرکت کننده در پژوهش، مطالب کلیدی مطرح شده در مصاحبه ها استخراج و طبقه بندی شدند.
انگیزه های درونی که مردان را به انجام جراحی های زیبایی ترغیب می کنندص؛ شامل «نارضایتی از تصویر بدنی»، «فقدان اعتماد به نفس کافی»، «نیاز به تایید اجتماعی» و «دیده شدن و نیاز به ارتباطات اجتماعی مطلوب تر» هستند.
بررسی های این پژوهش نشان داده که مشوق های بیرونی نیز همچون مواردی هستند که بر تصمیم گیری مردان برای مبادرت به جراحی زیبایی، اثر مستقیم دارند. این مشوق های بیرونی شامل تاثیر زنان در سوق دادن مردان به سمت جراحی زیبایی (مثل همسر، مادر، خواهر و دوست دختر) و تاثیر سلبریتی ها در گرایش مردان به این نوع جراحی است.
طبق یافته های این پژوهش، شرایط و زمینه های اجتماعی در رشد این پدیده در بین مردان ایرانی نقش داشته است. رشد فزاینده مراکز جراحی محدود، پایین بودن هزینه جراحی های زیبایی در ایران به نسبت درآمد طبقات متوسط جامعه، فقدان تنوع در شیوه های پذیرفته شده ابراز هویت مردان، رشد فزاینده شبکه های اجتماعی مجازی، بازار اقتصادی پر رونق جراحی های زیبایی و کاهش اهمیت اجتماعی دین، از زمینه های اجتماعی افزایش تمایل مردان به این نوع جراحی ها است.
مطالعات مختلف نشان داده که در حال گذار بودن جامعه ایران از سنت گرایی به مدرن گرایی یکی از مهم ترین عوامل تغییر و تحولات اجتماعی مختلف در دهه های اخیر است. در کنار موارد گفته شده پزشکی شدن حوزه زیبایی، رشد فزاینده ارزش های مادی، سیاست رهاسازی فضای پزشکی توسط وزارت بهداشت، رشد خود گرایی و خودمحوری و روند رو به زوال اعتماد تعمیم یافته و از دست رفتن جایگاه مراجع اجتماعی در یک دهه اخیر در بین مردم، عوامل ساختاری هستند که در کنار هم موجب توجه افراد به بدن خود با شیوه های مختلف مثل جراحی زیبایی شده است.
به گفته این پژوهشگران، باید توجه داشت که نتایج این مطالعه قابل تعمیم به جامعه بزرگ تر نیستند و تنها بعد از انجام تحقیقات دیگر در این عرصه می توان به نظریه ای جامع دست پیدا کرد.
نتایج این مطالعه به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «جراحی زیبایی مردان در تهران؛ بررسی دیالکتیکی عاملیت و ساختار مبتنی بر واقع گرایی انتقادی» در فصل نامه «جامعه پژوهی فرهنگی» پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، انتشار یافته است.
این مقاله بر گرفته از رساله دکتری جامعه شناسی «زین العابدین جعفری» با موضوع «کاوش زمینه ها و سازوکارهای اجتماعی بروز و گسترش جراحی زیبایی مردان در تهران» در دانشگاه شیراز است.
این مطلب آجاک را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترینهای مرتبط
نظرات بینندگان در این باره